LAREN – SINT JANSBASILIEK
Kom en ontdek de pracht van de Sint Jansbasiliek tijdens de Open Kerkendag op Tweede Pinksterdag, 29 mei 2023, in het pittoreske Laren, Noord-Holland! Al sinds de 11e eeuw zijn de kerken in Laren gewijd aan Johannes de Doper. Hoewel de huidige Sint Jansbasiliek aan de Brink pas in de jaren twintig van de 20e eeuw werd gebouwd onder leiding van architect Wolter te Riele, gaat de geschiedenis van deze parochie terug tot in de Middeleeuwen.
De twee imposante torens rijzen majestueus 50 meter boven de dorpsbrink uit. Binnen in de kerk zorgt de hoge koepel boven het liturgische gedeelte voor een extra ruimtelijk effect. De Sint Jansbasiliek herbergt diverse kunstschat-ten, waarvan enkele bescheiden zijn maar andere juist de aandacht trekken. We lichten hier slechts de vier belangrijkste uit.
Bij binnenkomst valt direct het wijzende beeld van Johannes de Doper op. Met zijn vijf meter hoogte en indrukwekkende uitstraling vestigt hij alle aandacht op zich. Het bronzen beeld, ontworpen door Leo Brom in 1933, toont Johannes vooral als een dienende figuur, geen glorieuze held, maar een man “gekleed in kamelenhaar, die sprinkhanen en wilde honing eet”. De vaandeltekst “Ziet het Lam Gods” verwijst naar Christus en leidt de aandacht af van Johannes.
In 1943 werd de communiebank voltooid, nadat eerder al het rode Afrikaanse marmer en de bronzen hekwerken waren geplaatst. In datzelfde jaar werden verschillende panelen toegevoegd, waarvan vier kleine panelen versierd zijn met wijnranken en tien grote panelen die allemaal betrekking hebben op het Heilig Sacrament. Acht van deze panelen tonen taferelen uit het Oude Testament, terwijl de twee grotere panelen de vervulling in het Nieuwe Testament laten zien.
De titel “basiliek” werd aan de kerk verleend in 1937, vanwege de oude processietraditie waar de Sint Jan van Laren bekend om staat. Soms verleent de paus kerken de eretitel “Basilica Minor”. Nederland telt twintig van deze kerken. Deze ere-titel wordt toegekend wanneer de kerk meer dan alleen lokaal belang heeft, vanwege de bijzondere architectuur of omdat het een belangrijke bedevaartskerk is. Dit was het geval in Laren. Toen het in 1936 vijftig jaar geleden was dat voor het eerst het Heilig Sacrament in de processie werd meegedragen, werd aan de paus een bijzondere gunst gevraagd. Een jaar later, op 24 juni 1937, stuurde paus Pius XI een telegram met de mededeling dat de Sint Jan in Laren voortaan de titel Basilica Minor mag dragen.
