DELFT – OUDE KERK

Rondleiding | Zuid-holland | Tentoonstelling |

Het ontstaan van de oudste kerk van Delft voert terug naar het donkere begin van de Middeleeuwen. Rond 1050 stond in de nederzetting langs de ‘Delf’ waarschijnlijk al een tufstenen kerkje van zo’n 12 bij 30 meter.

Stadsrechten
Rond 1240 nam ambtenaar Bartholomeus van der Made het initiatief om het kerkje uit te breiden met twee zijbeuken en een koor. Maar wanneer Graaf Willem II het bedrijvige stadje Delft in 1246 stadsrechten verleent, wordt dát als het officiële ‘geboortejaar’ van de Oude Kerk beschouwd.

Indrukwekkend
In die tijd heet de kerk nog naar Sint Bartholomeus, de beschermheilige van de stichter. In de eeuwen die volgden ontwikkelt het bedehuis zich tot een indrukwekkende gotische basiliek. Maar nog steeds ademt de Oude Kerk iets van de sfeer van de Middeleeuwen.

Toren

De toren van de Oude Kerk is al eeuwen onderwerp van gesprek. ‘Hoe komt het dat deze zo scheef staat?’, ‘Kan hij niet omvallen?’. Voor een antwoord op deze vragen moet men teruggaan naar het jaar 1325…

Omlegging
Vanaf het begin stond de Oude Kerk direct aan de ‘Delf’, het oude woord voor ‘gracht’, waaraan Delft haar naam dankt. Toen men in 1325 een toren aan de kerk wilde bouwen, was daarvoor dus geen plek. Daarom werd waarschijnlijk het water omgelegd en de gracht gedempt. De gracht heet inmiddels Oude Delft, maar de omlegging is nog steeds zichtbaar op de plattegrond.

Knik
Zo werd de toren gedeeltelijk op een oude gracht gebouwd. Dit bleek echter geen degelijke fundering te zijn voor de zware stenen. Al tijdens de bouw begon de toren te verzakken. Gelukkig wist men de boel – voorlopig – te stabiliseren, om vervolgens weer in het lood verder te metselen. Vandaar de ‘knik’ in de toren, die van een afstand goed te zien is.

Fel protest
De scheefgezakte toren – gekscherend ook wel ‘Scheve Jan’ genoemd – is inmiddels volledig gestabiliseerd. Maar lange tijd vreesden de Delvenaren dat deze zou omvallen. In 1843 wilde het stadsbestuur de toren zelfs slopen. Dankzij fel protest is dat plan gelukkig nooit ten uitvoer gebracht. Zo bereikte de toren van de Oude Kerk zijn huidige status: 75 meter hoog en bijna twee meter uit het lood…

Kijk voor meer informatie op de website: website Nieuwe en Oude kerk

Adresgegevens

HH Geestkerkhof 25, 2611 HP Delft

OPEN: 10.00 t/m 17.00 uur.